|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Istorijska seizmičnost Crne Gore
|
Tokom XX vijeka, teritorija Crne Gore i okruženje karakterisala su se vrlo intenzivnom seizmičnošću. Više hiljada jačih i vrlo jakih zemljotresa se dogodilo na ovom prostoru, tokom tog perioda. Neki od njih bili su razorni i katastrofalni. Takođe, brojni stari arhivski materijali svjedoče da širi Balkanski region i njegov sastavni dio - Crnogorsko primorje, obuhvataju područja sa vrlo visokim nivoima seizmičnosti. Na osnovu karte epicentara, moguće je zaključiti da se praktično cijelo primorje karakteriše znatno većim seizmičkim hazardom od unutrašnjeg kopnenog dijela regiona, ne samo na teritoriji Crne Gore, nego i šire. Posebno treba istaći seizmogene zone Ulcinja, Budve, Boke Kotorske i Skadarskog Jezera koje su, u bližoj ili daljoj istoriji, generisale vrlo snažne zemljotrese (13.06.1563. - Boka Kotorska, 25.07. 1608. - Boka Kotorska, 15.04.1979. - Crnogorsko primorjeČ Bar i Ulcinj, 24.05.1979. - pomorje u zoni Budve).
Na karti se mogu uočiti relativno duboke seizmoaktivne strukture, na primjer u zoni velikog tektonskog rova, koji se prostire po pravcu Dinarida, od sjeverne Albanije, preko Podgorice, Danilovgrada i Bratogošta, na krajnjem zapadu Crne Gore i dalje na zapad u Hercegovinu. Položaj ovog rova se može prepoznati na taj način što su u njemu locirani relativno dublji hipocentri zemljotresa (plavi krugovi). |
 |
|
|
Karta epicentara registrovanih zemljotresa na teritoriji Crne Gore i okruženja za period
1901. - 2010. |
|
Katastrofalni zemljotres koji se dogodio 15.04.1979. u 07:19, sa magnitudom 7.0 jedinica Rihterova skale izazvao je razaranja sa intenzitetom od IX stepeni Merkalijeve skale na cijelom Crnogorskom primorju. Epicentar ovog zemljotresa se nalazio u Jadranskom moru, između Ulcinja i Bara, na udaljenosti 15 km od obale. Život je izgubila 101 osoba u Crnoj Gori i 35 u Albaniji. Stradali su gradovi: Ulcinj, Bar, Petrovac, Budva, Tivat, Kotor, Risan i Herceg Novi, a razoreno je 250 naselja. Do kraja 1979. godine registrovano je 90 jakih naknadnih zemljotresa, sa magnitudom većom ili jednakom 4.0, preko 100 zemljotresa sa magnitudom 3.5 - 4.0, kao i skoro 10.000 slabijih potresa.
Jugozapad Crne Gore je više puta bio razaran u periodu od XV do XVII vijeka. Takođe, 1905. godine krajnji jugoistok bio je zahvaćen razaranjima izazvanim skadarskim zemljotresom (sjeverna Albanija). Na karti je moguće zapaziti intenzivnu indukovanu seizmičnost u okolini vještačke akumulacije HE “Piva”, lociranoj na sjevero-zapadu Crne Gore, građevinske visine 220 metara. Seizmičnost vezana za taj prostor je nastala najvećim dijelom kao posljedica promjena hidrostatičkih pritisaka akumulacionog jezera na okolne stijenske mase, u fazama njegovog punjenja i pražnjenja.
Broj dogođenih zemljotresa na teritoriji Crne Gore varira u vrlo širokim granicama. Tokom uobičajeno seizmički mirne godine, Seizmološki zavod Crne Gore registruje prosječno oko 400 zemljotresa, sa magnitudama iznad 1.2 jedinica Rihterove skale. Tokom seizmički aktivnih godina, taj broj može dostići cifru od preko 30.000 zemljotresa iznad magnitude 1.0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
