Osnovni uzroci nastanka zemljotresa vezani su za tektonske, odnosno geodinamičke procese sučeljavanja kontinenata. Na širem prostoru Mediterana (posebno njegovom sjevernom obodu), na primjer, manifestuje se efekat sučeljavanja Evropske i Afričke megaploče, odnosno kontinenta. Kao posljedica ovih procesa, u zoni sučeljavanja nastaju enormno velika naponska polja u stijenama, koja uslovljavaju lom stijene u oslabljenim zonama, u momentu kada dostignuti nivo napona prevaziđe čvrstoću stijenske mase. Pucanjem stijene oslobađa se ogromna količina seizmičke energije u obliku seizmičkih talasa, nastaju pukotine u stijeni (rasjedi), kao i propratni efekti na zemljinoj površi - rušenje objekata, aktiviranje klizišta u tlu, odrona stijena na padinama, cunami talasa na moru i sl.
Na slici je prikazana karta epicentara jačih zemljotresa (prema podacima NEIC/USGS) koji su se tokom poslednjih 20 godina dogodili na području Mediterana. Dubina hipocentara je indicirana različitim bojama epicentara - saglasno prikazanoj skali dubine. Takođe, na slici je žutim linijama prikazan položaj subdukcionih ploča Apenina, Helenida i Karpata ("Mizijska ploča"), čije se zalijeganje u unutrašnjost Zemlje, može pratiti na osnovu položaja dubokih hipocentara zemljotresa (od žutih - preko zelenih - ka plavim). Kao što se vidi sa slike, korijen apeninske ploče se proteže sredinom cijele Italije - od sjeverozapada do njenog juga, zatim povija ka Siciliji i završava se na zapadnom dijelu Sicilije. U zoni istočnog Tirenskog mora, donji dio ove subdukcione ploče je spušten u zemljin omotač čak do dobine od 450 kilometara. Subdukciona ploča Helenida počinje u južnom dijelu ostrvskog luka Grčke i tone ka sjeveru, gdje je dostigla dubinu od oko 180 kilometara. Konačno, "Mizijska ploča" je nastala u rumunskom dijelu Karpata, gdje se istočni dio Karpata podvlači pod zapadni. Sudeći na osnovu registrovanih seizmoloških podataka, najveća dostignuta dubina ove ploče je oko 150 kilometara.
